فن رمان نویسی

در این کتاب ما مستقیما با نوع خاصى از رمان سر و کار نداریم ــ مثلا رمان تاریخى، رمان عشقى، رمان پلیسى و یا تجربى ــ سر و کار ما بیشتر با آن نوع رمانى است که به رمان «مستقیم» معروف است و اکثر اطلاعاتى که در فصل‌هاى مختلف کتاب به خواننده داده مى‌شود براى انواع داستان‌هاى بلند کاربرد دارد. به گمان من، رمان‌نویس مستعد به خوبى مى‌داند که باید تکنیک‌هاى قابل قبول را مورد مطالعه قرار دهد، هر چند که او ممکن است روزى تا آن اندازه جسور و استاد شده باشد که بتواند تمامى آن‌ها را نادیده بگیرد و نسبت به آن‌ها بى‌اعتنا باشد.

این کتاب بر اساس درس‌ها و سخنرانى‌هایى تنظیم شده است که من در کنفرانس‌هاى مختلف نویسندگى براى آن‌ها که سوداى رمان‌نویس شدن در سر مى‌پرورانند ایراد کرده‌ام. از پى هر جلسه سخنرانى سؤالات و بحث‌هاى بسیارى مطرح مى‌شد که خودِ این تماس‌ها به من در شناخت و پرداختن به مشکلاتى که نویسندگان تازه‌کار با آن‌ها روبرو مى‌شوند کمک به سزایى کرد.

هیچ کدام از فصل‌هاى این کتاب مجزا از دیگرى نیست، چرا که صناعت رمان‌نویسى به مقدار زیادى طرح و نقشه‌هاى به هم پیوند خورده و در هم تنیده شده نیاز دارد. براى نمونه شخصیت‌آفرینی بدون در نظر گرفتن مقولاتى چون مضمون یا درونمایه، زاویه دید، برنامه‌ریزى، گفت‌وگو، ساختار، مکانیک رشد و نیز سرفصل خودش، قابل بحث و بررسى نیست. البته باید اذعان داشت که: یک کار خلاق و سازنده را نمى‌توان به اجزاء خشک و انعطاف‌ناپذیر تقسیم نمود.