موریانه

نویسنده با روایت‌کردن و نفوذ در مراحل آغازین زندگی راوی نمایه‌ای از نحوه و چگونگی شکل‌گیری ساختار و نظام حکومتی را ارائه می‌دهد. نظام با تطمیع و سوءاستفاده از ناآگاهی جامعه آن‌ها را به سمت خود می‌کشاند و با ارائه وظایفی نه‌چندان مشخص آن‌ها را با مسائل سیاسی درگیر می‌کند و افراد بعدها با پی‌بردن به اینکه ناخواسته وارد سیستمی سیاسی شده‌اند چاره‌ای به‌غیر از ادامه راه نمی‌بینند. علوی با به‌تصویرکشیدن چنین ساختاری نظام را از پای‌بست متزلزل جلوه می‌دهد. به‌خصوص این وضعیت با بحثی که راوی (که حالا در گوشه‌ای از دنیا منزوی شده و خاطرات خود را می‌نویسد) با «موسی جون» بر سر مسائل سیاسی روزی که جامعه با آن درگیر است، می‌کند رنگ بهتری به خود می‌گیرد. از طرف دیگر علوی گوشه دیگری را از نحوه‌ی شکل‌گیری ساختار نظام با روایت‌کردن گوشه‌هایی از فعالیت‌های دانشجویانی که در خارج از کشور با سرمایه نظام درحال تحصیل هستند به تصویر می‌کشد. اصولا بزرگ علوی در موریانه قصد کرده است تا ساختار و ساختمان ازهم‌پاشیده نظام شاهنشاهی را با دستچین‌کردن تصاویر، موقعیت‌ها و لحظه‌هایی از نحوه عملکرد افراد چه در زندگی خصوصی خود و چه در زندگی سیاسی- اجتماعی خود به تصویر بکشد.