داستان همیشگی

داستان همیشگی که یکی از شاهکارهای کلاسیک ادبیات داستانی به‌ شمار می‌رود و در سال ۱۸۴۷ منتشر شد، قصه‌ی پسر ۲۰ساله‌ی روستایی به نام الکساندر آدویف را روایت می‌کند. تک پسرِ لوسِ مادری بیوه‌که پسرش را با ناز و نوازش بزرگ کرده و او را برای زندگی در شهر (سنت پیترزبورگ) راهی می‌کند. داستان همیشگی، داستان تقابل و اختلاف نسل‌هاست، تقابل بین دو شخصیت متعلق به دو نسل مختلف. گانچاروف در مورد این داستان می‌گوید: «هنگامی که روی داستان همیشگی کار می‌کردم طبعا خود و بسیاری از امثال خود را در نظر داشتم، یعنی کسانی که در خانه و یا در دانشگاه تحصیلاتی کرده‌اند، ‌‌‌‌‌در جایی عقب‌مانده، زیر پر و بال مادری مهربان زیسته‌اند و ناگهان از خانه و کاشانه و محیط روستایی کنده شده‌اند و سروکله‌شان در مرکز اصلی فعالیت، یعنی سن پترزبورگ، پیدا شده است. در این داستان نیز در برخوردهای برادرزاده‌ی خیال‌باف که در خوشی و تن‌آسایی به ناز پرورده شده با عموی اهل عمل، هسته‌ی جنینی همین موضوع را که بر زمینه‌ی پرکارترین مکان‌ها یعنی سن‌پترزبورگ تازه درحال سربرآوردن بود، می‌توان مشاهده کرد. این موضوع پرتو ضعیف آن آگاهی است که کار- کار واقعی، نه کار معمول، «کار فعال»- برای مقابله با رخوت مسلط در سراسر روسیه لازم است. این مطلب در آینه‌ی کوچک من به‌صورت زندگی کارمندی میانه‌حال، منعکس شد. بدون کم‌ترین شک و شبهه‌ای همین چیزها، با همین روحیه و حال‌وهوا و شخصیت‌ها، لیکن در مقیاسی دیگر، در سایر حوزه‌های حیات روسیه، چه حوزه‌های فراتر و چه فروتر، جریان داشته است.»