خاطرات حاج سیاح

«خاطرات حاج سیاح» عنوان کتابی است به قلم محمدعلی سیاح که همایون سیاح آن را گردآوری کرده است. کتاب پیش رو راوی خاطرات جذاب و خواندنی مردی است که زندگی پرشور وهیجان‌انگیزی داشت و بخش عمده‌ای از عمر خود را در سفر به اقصی نقاط اروپا، آمریکای شمالی و کشورهای شرق جهان سپری کرد. او پس از ۱۸ سال سفر به کشورهای مختلف سرانجام در سال ۱۸۷۷ به ایران بازگشت و وارد صحنه‌ی انقلاب مشروطیت شد و به‌خاطر نوشتن نامه‌ای انتقادآمیز، ۲۰ ماه رهسپار زندان شد. حاج سیاح یکی از دوستان نزدیک اسدآبادی و انسانی روشنفکر در عصر خود بود که با وجود تجربه‌ی یک زندگی دشوار، سفر و نوشتن کتاب را در زندگی خود پیش می‌برد و طی سفرهایش با مقامات سیاسی گوناگونی دیدار داشت، دیداری که موجب آگاهی او از چرایی پیشرفت کشورهای غرب و به‌دنبال آن دریافت چگونگی پیشرفت ایران همچون چنین کشورهایی بود. شاید همین سفرها و تجربیات، او را به مبارزی مشروطه‌خواه مبدل کرد. کتاب حاضر شرح خاطرات حاج سیاح از سفرهای او در ایران زمین و بازنمایی از شرایط ایران در دوران قاجار است.