نگاهی به ساختار و سیر تحولات منظومه شمسی

گمان می‏‌رود منظومه‏‏ شمسی حدود 4/6 میلیارد سال قبل، از ابری غول پیکر متشکل از گاز و غبار به نام سحابی خورشیدی شروع به شکل‏‌گیری کرده باشد. این ابر، حجمی چندین برابر منظومه خورشیدی امروزی داشته و طی میلیون‏‌ها سال، بر اثر رمبش، تبدیل به یک صفحه مسطح در حال چرخش شده که فضای مرکزی داغ و متراکمی داشته است. سرانجام قسمت مرکزی صفحه تبدیل به خورشید شده و در این حال سیارات و همه دیگر اشیاء منظومه‏‏‌شمسی از قسمتی از مواد باقیمانده شکل گرفته‏‌اند .منظومه‏‏‌شمسی متشکل از خورشید، هشت سیاره شناخته شده، بیش از 140 قمر و اجرام سماوی کوچک بی‏شماری مانند دنباله‏‌دارها و سیارک‏‌ها می‏‌باشد. محدوده داخلی آن شامل خورشید و سیارات سنگی - عطارد، ناهید، زمین و مریخ - است. فراتر از آن، حلقه‏‌ای از سیارک‏‌ها به نام کمربند اصلی و سیارات گازی غول پیکر مشتری، زحل، اورانوس و نپتون قرار دارند. پس از آن محدوده وسیعی است که پلوتو و سایر کوتوله‏‌های یخی در آن هستند و در انتها هم توده عظیمی از دنباله‏‌دارها قرار دارند .سیاره کوتوله جرمی سماوی است که به دور خورشید می‏‌گردد و تقریبا برای کروی بودن جاذبه و جرم کافی را دارد، اما منطقه اطراف‌مدار خود را تمیز نمی‏‌کند و قمر نیست. سیارات کوتوله اخیرا به رسمیت شناخته شده‏‌اند. اولین باری که سیارک شناخته شده پلوتو کشف شد، همانند یک سیاره با آن رفتار شد، اما زمانی که اشیاء بزرگ‏تری در کمربند کویپر کشف شدند، منجمان توافق کردند که دسته جدیدی را تشکیل دهند.