درباره ی علم

کتاب «درباره‌ی علم» نوشته‌ی برایان ریدلی و با ترجمه‌ی روان محمدابراهیم محجوب، از جمله آثاری‌ست که با زبانی شفاف و ساختاری منسجم، مخاطب را در سفری فکری میان مرزهای دانش و پرسش‌های بنیادین همراه می‌سازد. این اثر که از مجموعه‌ی «مقدمه‌های بسیار کوتاه» انتشارات آکسفورد است، در عین ایجاز، کوششی‌ست در تبیین ماهیت علم، گستره‌ی تأثیر آن، و حدود توانایی‌هایش. ریدلی، با پشتوانه‌ی فیزیک‌دانی، اما با ذهنی آزاد از تعصب علمی، در این کتاب می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که علم چیست، چگونه شکل گرفته، چگونه کار می‌کند، و چرا باید به آن اعتماد داشت و البته، چرا نباید آن را مطلق و معصوم انگاشت. در این میان، وی به نسبت علم با هنر، دین، اخلاق، جامعه و حتی هوش مصنوعی نیز می‌پردازد، و نشان می‌دهد که علم نه‌تنها ابزاری برای شناخت جهان طبیعی، بلکه بستری برای اندیشیدن به چیستیِ خودِ شناخت است. کتاب، هم برای خواننده‌ی عام خوش‌خوان است، هم برای اهل اندیشه تأمل‌برانگیز. نه از منظر تخصصی و فنی، بلکه از زاویه‌ی فلسفی و فرهنگی به علم می‌نگرد، و از همین‌رو، گفت‌وگویی زنده با تاریخ علم و نسبت آن با انسان امروز برقرار می‌کند. در مجموع، «درباره‌ی علم» اثری‌ست موجز، ژرف، و بی‌ادعا؛ آغازی شایسته برای آنکه بخواهی علم را نه صرفا چون مجموعه‌ای از نظریات و معادلات، که چون پدیده‌ای انسانی و تاریخی بشناسی.