خاطراتی از استاد سید عبدالله انوار

«مصاحبه با کسی که «در جستجوی گمنامی» است، دشواری‌ها و محدودیت‌های بسیاری دارد، خصوصا اگر بفهمد مصاحبه برای نوشتن خاطرات و زندگی‌نامه‌ی اوست. ولی حیف بود که خاطرات استاد سیدعبدالله انوار، فرهنگ‌پژوه برجسته‌ی معاصر ثبت و ضبط نشود. برای نسل ما که دانشگاه درست و حسابی ندیده‌ایم، حقیقتا درک محضر استاد انوار محفلی پربار و برگ بود. بدین جهت منزل انوار دانشگاه من شد و هر وقت از من می‌پرسید کجا درس خوانده‌ای؟ به شوخی می‌گفتم دانشگاه من در خیابان آجودانیه است روبه‌روی پارک شطرنج، منزل سیدعبدالله انوار.» کتاب پیش رو حاصل گفت‌وگوهایی با استاد عبدالله انوار است. این دفتر به حیات سیاسی و علمی سید عبدالله انوار تا اوایل انقلاب اسلامی اختصاص دارد؛ ایشان پس از انقلاب بازنشسته شده و تا پایان عمر به نوشتن و ترجمه و تربیت شاگرد در منزل مشغول شدند. بعضی از این گفت‌وگوها حاصل رفت‌وآمد بجنوردی به منزل استاد به سبب تهران‌شناسی ایشان و صحبت‌هایی است که میان آن‌ها ردوبدل شده و طبیعی است که بخش زیادی از مطالبِ ناشی از این رفت‌وآمد به تاریخ تهران اختصاص داشته باشد. برخی مصاحبه‌ها برای ارتباط دادن به گفت‌وگوهای پراکنده‌ی پیشین صورت گرفته و مصاحبه‌های موضوعی دیگری نیز در کتاب جا دارد. در ابتدای کتاب پژوهشی نسبتا مفصل به قلم مجید بجنوردی از سید یعقوب انوار شیرازی، پدر عبدالله انوار، که از شخصیت‌های برجسته‌ی تاریخ معاصر ایران بودند جا گرفته که هم به شناخت خانواده انوار کمک خواهد کرد و هم از آنجاکه اسم یعقوب انوار در جای‌جای کتاب ذکر شده برای شناخت او کارآمد است. انتهای کتاب نیز گفت‌وگویی با دکتر مهدی محقق را پیرامون عبدالله انوار در بر دارد که از دوستان ده‌ساله‌ی استاد بوده است. عبدالله انوار در خانواده‌ای مذهبی سیاسی زاده شد. ایشان فرهنگ‌پژوه، کتاب‌شناس، نسخه‌پرداز و فهرست‌نویس کشورمان بود که همچون گنجینه‌ای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران به حساب می‌آمد.