غمنامه رستم و سهراب

غمنامه‌ی رستم و‌سهراب، فرازی است از شاهنامه‌ی فردوسی به همراه شرح و تحشیه‌نویسی‌هایی در سنت اسطوره‌ای و پهلوانی ایرانی. می‌توان این کتاب را علاوه بر کتابی ادبی و تاریخی، کتابی درباره‌ی شکلی از تراژدی قهرمانی ایرانی دانست که در داستان‌هایی از قبیل داستان رستم و سهراب و رستم و اسفندیار و... در متن شاهنامه به سمع‌ونظر می‌رسد. منتخب دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری از روایت رستم و سهراب، مبتنی بر آن قسمت از داستان رستم و سهراب است که می‌توان علاوه بر خصیصه‌های تراژیک مورد اشاره، به دقایق فرهنگی و آئینی موضوع قدرت در ایران باستان نیز پی برد. در متن کتاب می‌بینیم که رستم دارای سه قدرت است: قدرت پهلوانی و قدرت اندیشه و خرد و قدرت دیوانی. شکل اول و دوم قدرت که معرف نوعی از قدرت طبیعی است و با کمی تسامح می‌توان گفت قدرتی است که از قبل در قالب واژه‌ی پهلوان به شخصیت رستم رسیده است. اما قدرت دیوانی که در متن مورد نظر است قدرتی است که باید از نوعی نظام اجتماعی دفاع کند که در حقیقت قدرت رستم، نماینده‌ی قدرت دیوانی و نگه‌داری و‌حفظ قدرت دیوانی در برابر خطری است که آن را تهدید می‌کند. شخصیت سهراب نماینده‌ی شکلی از قدرت است که نظام خانواده را به خطر می‌اندازد و با به‌خطرانداختن نظام خانواده، در افقی کلی‌تر قدرت دیوانی را نشانه رفته است و رستم می‌بایست در مقابل چنین خطری ولو به بهای ازکف‌دادن پسر خود ایستادگی کند. این کتاب بر اساس این جدل درونی نوشته شده است و خواننده در سراسر متن چنین تنشی را میان دو شخصیت شاهنامه می‌بیند. علاوه‌بر این، کتاب پیش رو‌راهنمای خوب و مفیدی است برای خواننده‌ای که در متن شاهنامه با دشواری‌های لغوی و سبکی و نحوی دست‌وپنجه نرم می‌کند.‌ کتاب با آسان‌سازی‌های لغوی و نحوی و لحنی این امکان را به وجود می‌آورد که بتوانیم هرچه آسان‌تر متن شاهنامه را به زبان خود نزدیک ببینم و آسان بخوانیم.