مازیار (4جلدی)

مازیار از فرمانروایان طبرستان در شمال ایران بود. مازیار پسر قارن و از خاندان قارن‌وند، در اواخر سال 224/839 یعنی شش سال و اندی پس از آغاز خلافت معتصم بر ضد عباسیان قیام کرد. از سلسله‌های حکام و شاهان طبرستان سلسله‌ای که مازیار از آن بود به دلیل آنکه نسبتشان به سوخرا می‌رسید به سوخرائیان و به سبب انتسابشان به خاندان کارن به قارن وند معروف اند، و هریک از سپهبدان این سلسله به لقب گرشاه ممتاز بوده‌است. رشته و نسب مازیار از این قرار است: مازیار پسر قارن، قارن پسر کاوه آهنگرونداد هرمزد، ونداد هرمزد پسر فرخان و فرخان از نواده‌های سوخرا پسر انداذ پسر کارن پسر سوخرای بزرگ بود. مازیار از دو کلمه ماز و یار تشکیل شده. در زبان مازندرانی ماز به معنی دژ و یا ذنبور است که دراین جا منظور همان دژ می‌باشد و مازیار یعنی یاور و همراه دژها. چنانچه در وی در سراسر تبرستان دژهای بسیاری برای محافظت از مرزهایش ساخت که تا آن زمان این همه دژ در یک جا بی‌نظیر بود