تاریخ شفاهی وکالت در ایران

روش گران‌سنگِ تاریخ‌نگاریِ شفاهی را به دنیای تجربه‌های وکالتی آوردن، کاری است سهل و ممتنع؛ چون وکلا به لحاظ ساختارِ حرفه‌ی وکالت، بسیار محافظه‌کارند و به قول پیتر مریسون، وکیل آمریکایی، «یکان یکانِ وکلا، خود را موجودی استثنایی می‌پندارند». افزون‌بر این‌ها سخن شکسپیر در نمایشنامه‌ی هملت است که حین دفن جسدِ یک وکیل گفته: «اکنون استدلالات دقیق و زرنگی‌ها و سوابق و سفسطه‌گری‌ها و حیله‌گری‌های او کجاست؟!» ( پرده‌ی پنجم، صحنه‌ی اول).

به هر تقدیر ما در «تاریخ شفاهی وکالت» در پی هسته‌ی درونی واقعیات تاریخیِ وکالت هستیم، نه والذّاریات آن. تاریخ یعنی تفسیر. گذشته‌ی مورد پژوهشِ ما، گذشته‌ای مرده نیست، گذشته‌ای است که به تعبیری درحال زیست است. آنچه ما می‌خواهیم، امرِ واقع است. بدین منظور به شاهدان و بازیگرانِ این واقعیت رجوع می‌کنیم.