انسان در عرف عرفان

کتاب «انسان در عرف عرفان» رساله‌ای پیرامون موضوع انسان در عرف عرفان از دیدگاه قرآن کریم و اخبار وسایط فیض الهی است که توسط استاد آیت‌الله حسن حسن‌زادۀآملی در چهار فصل با عناوین؛ در تعریف انسان، مراد از عرفان در موضوع رساله، تمثلات و القاءات سبوحی، اصول ایقانی تدوین شده است. نویسنده‌ی ارجمند، این اثر را مانند سایر آثار عالمانه‌ی خویش، ساده و درخور همگان به رشته‌ی تحریر درآورده است. مراد از عرفان در موضوع رساله‌ی عرفان به توحید صمدی، عارف بالله است و همچنین عرفان اصیل انسان‌ساز، منطق وحی به نام قرآن کریم است و آنچه را که امامان معصوم(ع) در بیان این امر فرموده‌اند در واقع همه‌ی آن‌ها تفسیر انفسی قرآن کریم‌اند. انسان را نیز در عرف منطق، حیوان ناطق تعریف کرده‌اند، اما انسان در عرف عرفان کسی است که لیاقت‌ها و قابلیت‌هایی دارد که چون به فضیلت برسند و او را متّصف به صفات ربوبی و محاسن اخلاق و محامد آداب کنند، او دیگر همان حیوان ناطق نیست؛ بلکه انسان واقعی حقیقی است. نویسنده برخی رویدادهای سلوک عرفان عملی خود را نیز در نیمه‌ی کتاب شرح داده و سپس در نیمه‌ی دیگر، اصول مستنبط از آن‌ها و متفرّع بر آن‌ها را بیان کرده است. حسن حسن‌زادۀآملی (حسن طبری‌آملی) مشهور به علامه حسن‌زادۀآملی (زاده‌ی۱۳۰۷، ایران، آمل، مازندران)، فیلسوف متأله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی است. وی را علامه ذوالفنون و علامه‌ی دهر نیز می‌نامند و وی در ادبیات، علوم غریبه، ریاضی، هیئت و طب تبحر و از خود اشعار حکیمانه‌ای نیز دارد. وی به غیر از زبان فارسی و زبان مازندرانی به زبان فرانسوی و عربی نیز تسلط دارد. اشعاری نیز به زبان‌های فارسی، طبری و تازی سروده است.