توتم و تابو

بی‌شک ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که این آدمخواران مفلوک و عریان، به یک نوع اصول اخلاق جنسی، نظیر آنچه در میان ما وجود دارد، پایبند باشند و یا بر غرایز جنسی خود، قیود سختی تحمیل کنند. با این همه می‌دانیم که منع روابط جنسی مبتنی بر زنای با محارم، به شدیدترین صورت در میان آنها بر قرار است. حتی چنان به نظر می‌رسد که تمام سازمان اجتماعی آنها تابع این هدف و یا در جهت تحقق بخشیدن به آن است. در میان استرالیایی‌ها، به جای تمام بنیادهای مذهبی و اجتماعی ـ که اثری از آنها به چشم نمی‌خورد ـ روش «توتمیسم» دیده می‌شود. قبایل استرالیایی به گروه‌های کوچک‌تر یعنی طوایف تقسیم می‌شوند و هر طایفه نام «توتم» خویش را بر خود دارد. توتم چیست؟ به طور کلی، توتم یک حیوان مأکول و بی‌آزار، یا جانوری خطرناک و مخوف است که با مجموع افراد گروه، رابطه‌ای مخصوص دارد و به‌ندرت نیز یک رستنی یا یکی از نیروهای طبیعت (باران، آب) توتم قرار می‌گیرید. «توتم» در درجۀ اول، نیای گروه است و در درجۀ دوم، یک روح نگهبان و نیکوکار است که به وسیلۀ «ندای غیبی» پیام می‌فرستد و در حالی که برای دیگران خطرناک است، فرزندان خود را باز می‌شناسد و به آنها گزندی نمی‌رساند.