سوفیا پتروونا

«من و دخترم را هم می‌فرستند به قزاقستان، به یک آبادی کوهستانی یا دهی در آن‌جا. فردا می‌رویم. اجازه‌ی کار هم ندارم و اگر کار نکنم، حتما از گرسنگی تلف می‌شویم.» بلند بلند و با صدایی تیز صحبت می‌کرد، طوری که همه برگشتند و نگاهش کردند. سوفیا پتروونا، برای آن که موضوع صحبت را عوض کند، پرسید: «و آن وقت همسرتان را کجا فرستاده‌اند؟» «از کجا بدانم؟ فکر می‌کنید به آدم می‌گویند کجا؟» «ولی آن وقت شما... بعد از ده سال... وقتی آزاد شد... چطور همدیگر را پیدا می‌کنید؟ شما نمی‌دانید شوهرتان کجاست و شوهرتان هم نشانی شما را ندارد.» همسر مدیر با دست اشاره‌ای کرد به خیل زنانی که آن‌جا با «بن‌های مسافرتی»شان ایستاده بودند و گفت: «فکر می‌کنید هیچ کدام از این‌ها می‌دانند شوهرشان کجاست؟ شوهرهایشان را امروز و فردا می‌برند. زن‌هایشان را هم به یک جهنم‌دره‌ای می‌فرستند. هیچ کس هم مطلقا نمی‌داند بعدا باید کجا شوهرش را پیدا کند. من از کجا بدانم؟ هیچ‌کس نمی‌داند، من هم یکی‌شان.»