سفر درونی

در زندگی همه‌ چیز شادی‌آور نیست. همه چیز به بهترین صورت در بهترین جهانها مقرر نگشته است. من از خوشبینی بیمزه به همان اندازه بیزارم که از خلاف آن، بدبینی پر آه و ناله. جهان، پس از آن که ما ساختیمش، به شما خواهیم گفت چه ارزشی دارد. به حسابِ سال زمانی می‌توان رسید که شیره‌ی انگور در خمخانه و گندم در انبار باشد. فعلا زمین ما را به خود می‌خواند؛ ما و خدای‌مان باید سخت کار کنیم. بجنب، کار کن! با آن دو دست تکیه داده بر کج بیل، وقتت را به تماشای پرواز کلاغهای مابعدالطبیعه به هدر نده، یا که بدتر از آن، به کار همسایه چشم ندوز که از او خرده بگیری یا به او لطمه بزنی!… دشت از هر چهار سمت تا دورها گسترده است. نه این سر و نه آن سر،- گذشته و آینده- پایانش را نمی‌توان دید. ما این دشت بزرگ را آباد می‌کنیم. هر کس برای برگرداندن خاک در تکه زمین خود به اندازه کافی کار در پیش دارد. پس کسی مزاحم کار همسایه نشود! هیچ کس به دیگری لطمه نمی‌زند مگر آن که به دارایی مشترک زیان برساند. بگذار تا هر گروه آزاد روی زمینی که شخم‌زده است بذر خدای خود را بپاشد! همه آن خرمن خواهد شد. همه آن، خداست. و آن کس که، به بهانه کشت تکه زمین خود، کشت همسایه نزدیک یا دور را به باد غارت می‌دهد باید از میان جمع رانده شود! آن‌که خدایی را در قلب دیگری می‌کشد، خود را کارگزار تاریکی می‌گرداند. این حرفه ستاره‌کشی را ما به آن کس که، نشسته در کاخ بوربون، چراغهای کوچه را خاموش می‌کند وامی‌گذاریم. آنچه به من بازمی‌گردد، من خدایم را پرورش می‌دهم،- خدای من که زنده است و مرا زنده نگه می‌دارد. ولی من به خدا- یا خدایان- گذشته که در قلب دیگران‌اند و بدان گرما می‌بخشند احترام می‌گذارم. در قلب دیگران، زمانی که با آن پیوند بگیرم، خدایان‌شان را دوست می‌دارم…