گزارش یک قتل از پیش اعلام شده

رمانِ درخشان «گزارش قتل از پیش اعلام‌شده» نوشته‌ی گابریل گارسیا مارکز، همچون گزارشی جنایی آغاز می‌شود، اما در دل خود پرسشی ژرف و انسانی را حمل می‌کند: چگونه قتلی که همه از وقوعش باخبرند، باز هم بی‌هیچ مانعی رخ می‌دهد؟ مارکز در این اثر کوتاه اما لایه‌مند، با زبانی دقیق، موجز و گاه استعاری، جهانی را به تصویر می‌کشد که در آن تقدیر همچون دستی نامرئی، آدمیان را به سمت فاجعه‌ای حتمی هدایت می‌کند، و بی‌تفاوتی جمعی همان‌قدر در وقوع جنایت سهیم است که دستان قاتلان. داستان، زندگی و مرگ سانتیاگو نصر را روایت می‌کند؛ جوانی که در بامدادی بارانی، بی‌آنکه بداند، قربانی خون‌خواهی و سنت می‌شود. مارکز در جایگاه یک راوی-روزنامه‌نگار، سال‌ها پس از حادثه، با لحنی جست‌وجوگر، شهر، شاهدان، قاتلان و خاطرات پراکنده را کنار هم می‌نشاند تا از دل سکوت‌ها و گفت‌وگوهای ناتمام، حقیقتی انسانی را بیرون کشد: ما چگونه با سکوت‌، با تعلل، با باور به سرنوشت، زمینه‌ساز فاجعه می‌شویم؟ این اثر، نه‌تنها گزارشی از یک قتل، که آینه‌ای‌ست برای تماشای زوایای تاریک وجدان جمعی؛ و در آن، مارکز با استادی، روایت را به مرزهای اسطوره، ادبیات و اخلاق می‌کشاند.