شگفتیهای جهان کتاب: لیبرِریا وینِچیا: جواهر ادبی هاوانا و شور زندگی بین کتابها
هاوانا، شهری با خیابانهای سنگفرششده، ساختمانهای رنگارنگ و تاریخ پرماجرا، همواره یکی از مقصدهای دوستداران فرهنگ و ادبیات بوده است. در دل این شهر که در آن معماری و خاطره هر گوشهاش را لمس میکند، کتابفروشیهایی وجود دارند که فقط محل خرید کتاب نیستند؛ بلکه فضاهاییاند برای تأمل، کشف و تجربهی زندگی روزمرهی کوبا به شکلی متفاوت. یکی از این مکانها Libreria Venecia است ـ جایی که هر جلد کتاب، هر پوسترِ دیواری و هر عکس قابشده، نوری از روح کوبا را به همراه دارد.
این کتابفروشی، فضایی شلوغ و پرجنبوجوش دارد ـ پر از قفسههای بلند با کتابهایی تا سقف، پوسترها و اقلامِ سوغاتی مرتبط با ادبیات کوبایی و انقلاب کوبا. بازدیدکنندگانِ آن هم اهالی هاوانا هستند و هم گردشگرانی که دنبال چیزی فراتر از مراکز توریستیاند.
Libreria Venecia
بخش مهمی از عرضهی کتابها شامل عناوین مرتبط با کوبا، انقلاب کوبا، چگوارا، فیدل کاسترو و تاریخ سیاسی کشور کوباست. علاوهبراین، کتابهای دست دوم و آثار کمیاب نیز در قفسهها دیده میشوند؛ همچنین پوستر و تصاویر فرهنگی کوبا به عنوان سوغات ادبی هم محبوباند.
کتابفروشیها نقش مهمی در زندگی ادبی و فرهنگی کوبا بازی میکنند؛ بهویژه در هاوانا که علاقه به ادبیات و تاریخ سیاسی در میان جامعه قابل مشاهده است. چنین فروشگاههایی نهتنها کتاب میفروشند، بلکه نقاط دیداریاند برای مردم محلی و گردشگران بهمنظور گفتوگو، تبادلنظر، فکر کردن و کشف داستانهایی که در پسِ چهرهی توریستیِ شهر پنهاناند.
خیابانی در هاوانا-کوبا
همچنین، کتابفروشیها در هاوانا، اغلب بخش مهمی از تجربهی شهریاند: گذر از خیابانهای تاریخی، دیدن معماری قدیمی، قدم زدن در میان مغازهها و ویترینها، نگاه کردن به جلدهای رنگی کتابها، شنیدن صدای فروشندهها، بوی کاغذ و جوهر ـ همهی اینها بخشی از این تجربه است و لیبرِریا وینِچیا یکی از این نقاطی است که بیشتر از صرف خرید، دعوت به ماندن و تأمل میکند.
این کتابفروشی، جزئی از دستهی کتابفروشیهایی است که کتابهای دستدوم یا کتابهای مربوط به انقلاب و تاریخ معاصر کوبا را هم عرضه میکنند و ساختمان و ویترینها و فضای آن بسیار قدیمی است.
Libreria Venecia
این کتابفروشی چالشها و امکانهایی دارد که از آن جملهاند:
تأمین کتابهای خاص: چون کتابهایی که مرتبط با موضوعات خاص کوبایی یا از دوران انقلاباند یا اسناد کمیاباند معمولاً چاپ محدودی دارند، تأمینِ آنها برای کتابفروشی دشوار است.
قیمت و امکان معامله: بازدیدکنندگان خارجی بعضی وقتها عنوان کردهاند که قیمتهای سوغات یا پوسترها قابل مذاکرهاند؛ فروشندهها گاهی تخفیف میدهند، اگر طرف بتواند زبان مذاکره را بفهمد.
رقابت با فضای دیجیتال: کتابهای الکترونیک، فروش آنلاین و تغییر سلیقهها بر خواندن تأثیر دارند؛ کتابفروشیهایی مثل لیبرِریا وینِچیا نیاز دارند که تجربهای فراتر از فروش صرف داشته باشند تا بتوانند مشتری جذب کنند.
نمایی از هاوانا-کوبا
با وجود اینکه لیبرِریا وینِچیا شاید به اندازهی برخی مراکز قدیمی و تاریخی کوبا شناختهشده نیست، اما دقیقاً به همین دلیل است که ارزشش بیشتر است. این کتابفروشی نشان میدهد که زندگی فرهنگی کوبا نهفقط در موزهها و سالنهای رسمی، بلکه در مکانهایی معمولیتر، در خیابانها، در ویترینها و میان قفسههای کتابِ دستدوم جریان دارد.