
لذتهای خواندن در عصر حواسپرتی
بسیاری از مردم فکر میکنند که خواندن، بهویژه خواندنِ نقادانهی روزبهروز در حال کاهش است. پایهی این استدلال این است که ما زمان زیادی را با حواسپرتی در دیوایسهای گوناگون صرف میکنیم و وقتی این دیوایسها را کنار میگذاریم تا کتابی بخوانیم، معادل فکری غذای ناسالم را به خود میخورانیم.
نویسنده، آلن جیکوبز، در کتاب «لذتهای خواندن در عصر حواسپرتی» دیدگاه مخالفی دارد. او استدلال میکند که کتابخواندن در امریکا زنده و خوب است. ما تنها از مشکلات اعتمادبهنفس رنج میبریم و نمیدانیم که آیا خوب میخوانیم؟ با تمرکز و دقت مناسب و با تشخیص واقعی؟
پیام جیکوبز ساده است: «آنچه را به شما شادی میدهد، بخوانید و بدون خجالت این کار را انجام دهید، خواه استفن کینگ باشد یا نسخهی کینگ جیمزِ کتاب مقدس.»
کتاب جیکوبز در تضاد با رویکرد روشمندتر و دستوریتر کتاب کلاسیک مورتیمر آدلر در مورد چگونگی خواندن هوشمندانه است.
آدلر میگوید: «بنابراین، این چیزی است که من میگویم: به خاطر خدا، خواندن را به معادل فکری خوردن سبزیجات ارگانیک یا یک قرار ملاقات ترسناک و منظم با یک مربی ذهن تبدیل نکنید. اگر با رضایتی تلخ به فتح میدلمارچ خود نگاه کنید، چقدر افسردهکننده! این نوع چیزها اصلاً خواندن نیست، بلکه چیزی است که سی.اس. لوئیس زمانی آن را «بهداشت کیهانی و اخلاقی» نامید.
جیکوبز دربارهی کتابهای بزرگ مینویسد: «آنچه را که به شما لذت میدهد ــ حداقل در بیشتر مواقع ــ بخوانید و این کار را بدون شرمندگی انجام دهید.
او در این تفکر تنها نیست. شاعر دبلیو. اچ. آدن گفته: شاهکارها را باید برای تعطیلات عالی روح ــ برای کریسمس و عید پاک شخصی خودمان نگه داشت.
اگر کتابی را میخوانید که نمیتواند شما را راضی کند، چه باید بکنید؟
«اگر این کتاب خاص اکنون به من لذت نمیدهد، ممکن است بعداً خوشحالم کند. اگر به آن اجازه بدهم، شاید بهآرامی شروع به جذب من کند. شاید من بهطور کامل اصطلاحاتی را که در آن به کار رفته درک نکردهام. درنهایت شاید مشکل از کتاب نیست، بلکه بهخاطر قدرت تمرکز خودم است، زیرا دیشب بد خوابیدم.»