عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
بیوگرافی گرافیکی چهگوارا پس از ۵۰ سال هنوز حس تازگی دارد
«زندگی چه»، اثر هکتور ژرمن اوسترهلد، که اولینبار در سال ۱۹۶۹ در آرژانتین منتشر شد، سرانجام به انگلیسی ترجمه شد.
به گزارش تایمز، ارنستو چهگوارا ممکن است یک نماد انقلابی جاودانه باشد، اما این لزوماً به این معنا نیست که زندگینامهی او داستانی است که برای زمانهی ما مفید باشد. اگر هکتور ژرمن اوسترهلد نویسندهی برجستهای نبود، احتمالاً چنین نمیشد.
انقلاب برای چهگوارا یک مفهوم ذاتاً مارکسیستی بود، او در ساختن کوبای جدید در کنار فیدل کاسترو نقشی کلیدی داشت. همانطور که اوسترهلد در بیوگرافیکی گرافیکی «زندگی چه» گفته است، داستان چهگوارا دربارهی ارزشهایی است که بسیار عمیقتر از کمونیسم است، همان ارزشهایی که در واقع الهامبخش مردم سراسر جهان برای ابزار حمایت از کشورهای کوچک در برابر اندیشههای استعماری کشورهای بزرگ است.
چهگوارا البته بعدها از امپریالیسمی که در پوشش کمونیسم در اتحاد جماهیر شوروی سابق و همچنین بازیهای شطرنج بینالمللی رئیس مائو در چین پنهان شده بود سرخورده شد. زندگینامهنویسان دیگر عموماً با بیرحمی با چهگوارا دستوپنجه نرم کردهاند و او را براساس پیشفرضهای ایدئولوژیکش محکوم کردهاند یا از آن سو نگاهی یکسره سفید به او داشتهاند. اما اوسترهلد قصیدهای برای شخصیتی میسُراید که روی اصول خود در زندگی به شکل محکم ایستاده بود.
«زندگی چه» اولینبار در سال ۱۹۶۹ در آرژانتین منتشر شد، تقریباً یک سال پس از مرگ چهگوارا. اوسترهلد در خلق این کتاب و برای بخش تصاویر گرافیکیاش با هنرمندی، به نام آلبرتو برچیا، که پیشتر با او اثر تحسینشده مورت سیندر را در سال ۱۹۶۲ خلق کرده بود، و همچنین پسرش انریکه، همکاری داشته است. همانطور که پابلو تورنز در پسگفتار فوقالعادهای اشاره میکند، این انتشارات جی. آلوارز بود که به پدر و پسر پیشنهاد کرد بخشهای متناوب روایت اوسترهلد را به تصویر بکشند.
هر دو هنرمند بستر کار خود را بر تصاویر گرافیکی سیاه و سفید فارغ از سایههای خاکستری بنا نهادهاند. سبک آلبرتو رسمی است. او برای به تصویر کشیدن بیوگرافی چهگوارا از دوران جوانی تا زمانی که کمپینهای چریکی خود را در کنگو و بولیوی راهاندازی میکند، کلاژ و خطوط تند جوهرین را ترکیب میکند؛ اما تصاویر انریکه بهروزتر است که تأثیرات هنر پاپ، اکسپرسیونیسم آلمان و تبلیغات دهه ۶۰ را منعکس میکند. کارهای گرافیکی او پر از سربازان فردیتزداییشده و دهقانان خیانتکار با پوزخندهایی عجیب و غریب است. نوع ارائهی هنر برچیا بهعنوان یک وزنهی کنایهآمیز در برابر ایدهآلیسم اوسترهلد و چهگوارا عمل میکند.
چاپ نخست «زندگی چه» بلافاصله به فروش رفت اما اندکی بعد، دولت آرژانتین به ناشر آن حمله کرد و ظاهراً صفحات اصلی را از بین برد. این اثر سالها در دسترس نبود و به زبان انگلیسی نیز ترجمه نشده بود. سرنوشت خود اوسترهلد از این هم بدتر بود؛ پس از آنکه یک نظامی در اواخر دههی ۱۹۷۰، قدرت را در آرژانتین به دست گرفت، چهار دخترش (که به همراه او در یک گروه مقاومت چپ مسلح مشارکت داشتند) ناپدید یا کشته شدند! او خود در ۲۷ آوریل ۱۹۷۷ ربوده شد. تورنز گزارش میدهد که پس از گذراندن مدتی در بازداشتگاههای مختلف، ظن این است که او در سال ۱۹۷۸ در مزرعهای خارج از شهرِ مرسدس اعدام شد.
تصویری که اوسترهلد از چهگوارا میسازد، یک تصویر باسمهای است و بنمایهی فکری او اساس این کتاب ۵۰ ساله را تشکیل میدهد. بهعنوانمثال، پیام خداحافظی چهگوارا برای فرزندانش را در نظر بگیرید (قبل از اینکه آنها را رها کند تا به جنبشهای مقاومت بپیوندد): «بیش از همه، همیشه بتوانید هرگونه بیعدالتی را در هر نقطه از جهان در اعماق خود احساس کنید. این زیباترین ویژگی یک انقلابی است.» در واقع، این یک کیفیت زیبا در هر کسی است، انقلابی یا غیرانقلابی.