عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
کتابها و فیلمها / دو مدیوم جذاب
کتابها و فیلمها دو رسانه بسیار متفاوت هستند که اشکال متفاوتی از سرگرمی را ارائه میدهند. هر دو شکلِ سرگرمی، چیزهای مختلفی را ارائه میدهند که برای مردم لذتبخش است، مانند توانایی آنها در بردن ما به دنیاهای گوناگون، تصور واقعیتهای جدید، یادگیری چیزهای جدید و راهی برای کاهش استرس. بزرگترین تفاوت بین این دو این است که فیلمها به بینندگان تصاویری میدهند تا روی آن تمرکز کنند، درحالیکه کتابها خوانندگان را با تصور و تفسیر داستان، به روشِ منحصربهفرد خود به چالش میکشند.
به شکل روتین مردم فیلم را ترجیح میدهند؛ زیرا سریع است و معمولاً به تلاش زیادی نیاز ندارد. رفتن به سراغ یک کتاب اغلب به زمان، تمرکز و توجه بیشتری نیاز دارد تا بتواند بهخوبی ادراک شود؛ اما عاشقان کتاب به این دلیل به کتاب عشق میورزند که احساس میکنند بهتر میتوانند شخصیتهای کتاب را به چالش بکشند و درعینحال، کتاب بینش بهتری به احساسات و افکارشان میدهد.
یک معلم انگلیسی به نام کاساندرا سیلورستاین نظر و افکار خود را در مورد آنچه در مورد کتابها دوست دارد اینگونه به اشتراک میگذارد:
خواندن کتاب به زمان و تمرکز نیاز دارد و این خودش نوعی تمرین تمرکز کردن است. از طرف دیگر، وقتی کتاب میخوانید سطحی از کشف و تخیل برای شما اتفاق میافتد که رخ دادنِ آن در رسانهی دیگری ممکن نیست. سیلورستاین میگوید: این یک نوع رابطهی زیباست.
در مقابل اما فیلمها میتوانند راههای متفاوتی را برای بهدستآوردن جزئیات به بینندگان ارائه دهند. آنها تصاویری ارائه میدهند و در دلِ آن تصاویر با نشان دادن شخصیت، حرکات بدن، محیط اطراف و صداهایی که به روند داستان کمک میکند، روایت را به پیش میبرند.
وقتی از سیلورستاین پرسیده شد که از تماشای فیلمها چه چیزهایی را دوست دارد؟ او گفت: «چیدن عناصر در کنار یکدیگر و نحوهی معناسازی به دست کارگردان. اگر شخصیتی لباسی را بهگونهی خاص بپوشد یا رنگ قرمز برای آن در نظر گرفته شده باشد، معنایی در آن وجود دارد. زمانیکه یک نمای نزدیک میبینید و احساسات شخصیت در آن متبلور میشود، در اینجا معنایی وجود دارد. اینها همان چیزهایی است که من دوست دارم هنگام خواندن کتاب انجام دهم و برای خودم داستانی را تصویرپردازیِ ذهنی کنم.»
اقتباسهای سینمایی از کتابها به خوانندگان و بینندگان این امکان را میدهد که این دو رسانهی متفاوت را با هم مقایسه کنند. از آنجایی که هر دو، داستانِ یکسانی را روایت میکنند، میتوانیم تفاوت بین این دو و نحوهی اجرای هر دو رسانه را ببینیم.
کاتلین پترسون میگوید: «کتابها بیشتر از فیلمها حاوی جزئیات هستند.» نمونهای که او به سراغ آن میرود کتابِ «درسهایی در شیمی» نوشتهی بانی گارموس است که یک مجموعهی تلویزیونی براساس آن ساخته شده است. این کتاب دربارهی زنی در دههی 1950 است که میخواست دانشمند شود اما در رشتهای که در آن سالها تحت سلطهی مردان بود و زنان اجازهی شرکت در آن را نداشتند یعنی شیمی. این سریال را کمپانی اپل تهیه کرده است. پترسون اضافه میکند: «آنها کار خوبی انجام دادهاند اما بسیاری از جزئیات داستان در مورد شخصیت اصلی و عشقِ او از دست رفته است و به شکلی که در کتاب بود توسعه نیافته است. اگر فقط سریال را تماشا میکردم، خیلی از چیزهایی که فکر میکنم در داستان اصلی مهم بود را از دست میدادم.»
اما از سوی دیگر، اقتباسهای سینمایی نیز میتوانند به اضافه شدن مابهازاهایی به کتاب کمک کنند و جزئیات را به شیوهای متفاوت بیان کنند. وقتی مردم کتابی را میخوانند ممکن است با توضیحاتی در مورد چیزی یا شخصی مواجه شوند که تصور آن سخت باشد.
به عنوان مثال، مقالهای از دانشگاه بلومینگتون ایندیانا تلاش برای درک توصیف شخصیت روبئوس هاگرید از مجموعه کتابهای هری پاتر توسط جی. کی. رولینگ را شرح میدهد. او در داستان به شکل «مردی با قدی تقریباً دو برابر دیگر مردان و بسیار پهنتر» توصیف شده است. «او خیلی بزرگ به نظر میرسید، رگههای بلند موهای سیاه پرپشت و ریش بیشتر صورتش را پنهان کرده بود، دستهایی به اندازه در زبالهدانها دارد و پاهایش در چکمههای چرمیشان شبیه بچهدلفینها بود.»
توصیفِ این شخصیت بهسختی قابل تجسم است، اما اقتباس فیلم به خوانندگان کمک میکند تا تصور کنند شخصیت چگونه به نظر میرسد و آن شمایل را با تصویری که از شخصیت داشتند ترکیب کنند.
وقتی یک اقتباس بهخوبی انجام میشود، شما به همان اندازه روی شخصیتهای فیلم سرمایهگذاری میکنید که روی شخصیتهای رمان سرمایهگذاری کردهاید و این فوقالعاده است چراکه تصویر ذهنی مخاطب با تصویر عینی در یکدیگر ادغام میشوند.
منبع: اسپلبایندر
مترجم: محسن امینی