عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
معنای عمیق زندگی / دربارهی اندیشهی خشونتپرهیزی
کتاب «معنای عمیق زندگی» نوشتهی پردراگ چیچوواتسکی به همت نشر خوب به چاپ رسیده است. معناجویی در زندگی را یکی از انسانیترین پدیدهها در زندگی بشر شمردهاند که گریزی از آن نیست. عصبشناس و روانپزشک اتریشی، ویکتور فرانکل در کتاب انسان در جستوجوی معنای غایی از نامهای که یک دانشجوی جوان امریکایی به او نوشته بود یاد میکند که در آن آمده بود: «جوانی 22 ساله هستم، با موقعیت اجتماعی و خانه و اتومبیل و امنیت و قدرتی بیش از نیازم. حالا فقط باید برای خودم توضیح بدهم که همهی اینها چه معنایی دارد.» چند دهه قبل از آن برای ویل دورانت مورخ و اندیشمند هم تجربهی مشابهی پیش آمده بود: روزی مردی نزدش آمد و از او درخواست کرد دلیلی به دست او دهد که چرا نباید خودکشی کند. دورانت در آن وقت محدود جوابهایی به او داد و مدتی بعد نامهای برای بیش از صد شخصیت مشهور، از جمله مهاتما گاندی، جورج برنارد شاو، سینکلر لوئیس، جواهر لعل نهرو و برتراند راسل، فرستاد و دربارهی معنی زندگی از آنها نظر خواست و پاسخهای رسیده را به همراه دیدگاه خود در کتاب پراقبالش دربارهی معنی زندگی منتشر کرد.
داستان معناجویی همچنان ادامه دارد. بهتازگی در یکی از سخنرانیهای مؤسسهی تِد یکی از پژوهشگران دربارهی استفاده از فناوریهای پیشرفته در زمینهی تبلیغات برای نجات جان ناامیدان از زندگی سخن گفت. او میگوید در استرالیا خودکشی عامل اصلی مرگومیر افراد بین 15 تا 44 سال است. به ازای هر خودکشیِ منتهی به مرگ، 25 تا 30 بار تلاش برای خودکشی وجود دارد. تحقیقات نشان میدهد نزدیک به نیمی از کسانی که اقدام به خودکشی میکنند از قبل، از دیگران درخواست کمک کردهاند. سخنران تصریح میکند این نکته نشانهی روشنی بر این حقیقت مهم است که اکثر کسانی که به خودکشی رو میآورند یا حتی فکرش را میکنند درواقع نمیخواهند بمیرند. آنها در پی دلیلی برای ادامهی زندگیاند. سخنران در پایان میگوید اینجاست که گاهی دستی که بر شانهای فرود میآید، یا یک پیام یا حتی تبلیغی خاص در اینترنت میتواند جان انسانی را نجات دهد.
دکتر فرانکل در کتاب «آری به زندگی» شرح میدهد که تحت هیچ شرایطی نباید به طرف خودکشی رفت. او که نویسندهی یکی از پرخوانندهترین کتابها دربارهی معنای زندگی است، در کتاب آری به زندگی هم به تفصیل شرح میدهد که چرا حتی در سختترین شرایط و در تاریکترین زمانها نباید به انهدام خود رو آورد. خود او پس از رهایی از اردوگاههای مرگ در جنگ جهانی دوم، باخبر شد که بسیاری از عزیزانش از جمله همسر باردارش را از دست داده و در سپتامبر 1945 به دوستانش نوشت: «بیاندازه خستهام، بیاندازه تنها و غمگینم» اما با نیرویی حیرتانگیز باز به زندگی رو آورد و تسلیم افسردگی و پوچی نشد و تا 52 سال بعد به زندگی فعال خود ادامه داد.
پدیدهی خودکشی چنانکه توماش ماساریک، فیلسوف و دولتمرد چک، در کتاب کلاسیک خود دربارهی خودکشی در سال 1881 شرح میدهد از نشانههای افزایش بیمعنایی و افول سلامت روانی در یک جامعه است و ممکن است حتی بازیگر یا کارگردانی معروف به آن رو بیاورد.
پردراگ چیچوواتسکی استاد فلسفهی دانشگاه است و در زمینهی مسائل خشونت و عدم خشونت، فلسفهی جنگ و صلح و اخلاق تحقیق میکند. تدریس و پژوهش او اغلب بر آثار کانت، هارتمان، شوایتزر، داستایفسکی، تولستوی و گاندی متمرکز است. او تاکنون بیش از صد مقاله در نشریات مختلف علمی به زبانهای گوناگون منتشر کرده. از او کتابهای متعددی هم دربارهی شوایتزر، گاندی و هارتمان منتشر شده است.
نویسنده در این کتاب ما را با سیر تفکر خود و شخصیتهای الهامبخش در معنای زندگی همراه میکند و از نیروی امید، حس تعلق به قلمرویی فراتر از فردیت و پیوندهای قلبی میان انسانها سخن میگوید.
قسمتی از کتاب معنای عمیق زندگی:
افراد عاقل و فرهیخته میدانند که نباید فریب توجیهات و اتهامات متکی بر جهل و خرافه را خورد. باورها و قضاوتهای ما باید با شواهد و براساس استدلال صحیح پشتیبانی شود. چون حداقل در پنج قرن گذشته، از زمانیکه علم طبیعی امر نامقدس را از امر مقدس، امور واقع را از ارزشها و تبیینهای مکانیکی را از تبیینهای انسانگونه جدا کرد، به ما آموختهاند که باور کنیم در جهانی بیهدف و بدون غایت زندگی میکنیم. در دنیایی از رخدادهای تصادفی زندگی میکنیم که فینفسه بهندرت میتوانند معنادار باشند.
جهانی که عقل آن را بازسازی کرده از جهانی که قرار است جایگزینش شود کمتر مایهی سردرگمی نیست. امروزه به ما میگویند واقعیتِ غایی شامل خدای نامرئی نیست بلکه شامل ذرات نامرئی است. حواس ما هیچ ذرهای را نمیبیند. علم میگوید که تا هفتاد درصد بدن ما از آب تشکیل شده. وقتی در آینه به انسانهای دیگر یا به خودمان نگاه میکنیم، بدنهای جامد را میبینیم و همهی انتخابها و رفتارهای ما بر پایهی این باور استوارند که انسانها واقعاً جامدند. با این حساب جایی برای سرزنش باقی نمیماند. آیا میتوانیم آب و ذرات سازندهی بدنها را سرزنش کنیم که به ما بدی میکنند؟ و اگر نه، چگونه در جهانی زندگی کنیم که کارش جمله هیچ بر هیچ است؟
معنای عمیق زندگی را شهابالدین عباسی ترجمه کرده و کتاب حاضر در 124 صفحهی رقعی و با جلد نرم چاپ و روانهی کتابفروشیها شده است.