عنوان کتاب، مولف، مترجم یا ناشر مورد نظر خود را برای جستجو وارد کنید.
معرفی کتاب: ذهن فروپاشیده (ریشه‌ها و درمان ADHD)
«ذهن فروپاشیده» عنوان کتابی است نوشته‌ی گابور ماته که انتشارات 360 درجه آن را به چاپ رسانده است. این کتاب، بی‌شک یکی از بهترین کتاب‌های قرن حاضر در زمینه‌ی ماهیت، سبب‌شناسی و درمان ADHD است که می‌تواند به‌عنوان کتاب درسی در حوزه‌ی روان‌شناسی تحولی، آسیب‌شناسی روانی و سایر حوزه‌های مرتبط، در دانشگاه‌ها تدریس شود. چندبعدی بودن کتاب باعث می‌شود که برای گروه‌های مختلف، از جمله افراد مبتلا به ADHD، والدین دارای کودک ADD، والدین طالب فرزند و مربیان و معلمان در جهت درک و بینش عمیق‌تر ابعاد گوناگون این مشکل مفید باشد.
ابتلای خود نویسنده و سه فرزندش به ADD موجب شده بخش‌های مختلف این کتاب برای خواننده کاملاً ملموس باشد و چشم‌اندازی روشن و امیدوارانه برای والدین، مربیان، درمانگران و مسئولان حوزه‌ی آموزش و پرورش به ارمغان بیاورد. چراکه نویسنده نه براساس دانش صرف، بلکه براساس تجارب شخصی خود و فرزندانش و نیز، بر مبنای سال‌ها مطالعه، تحقیق و طبابت با افراد ADD مطالب را گردآوری کرده و هر فصل شامل مجموعه‌ای ارزشمند و بی‌بدیل است.
در بسیاری موارد، افراد به دلیل دریافت تشخیص‌های اشتباه، سال‌های زیادی از عمرشان را در ناآگاهی با تحمل دشواری‌های بسیار در جنبه‌های مختلف زندگی به سر می‌برند؛ به نحوی که تبعات سنگین عدم تشخیص صحیح و درمان‌های بی‌راهه متأسفانه، آسیب‌های جدی در ابعاد مختلف شخصیت و تحول بر جای می‌گذارد.
انرژی روانی فرد ADD زیر حساسیت بیش‌ازحد او و خروارها احساسات، باورها، انگیزه‌ها، ارزش‌ها و خاطرات منفی‌اش تحت تأثیر تجارب اولیه‌ی دوران کودکی، شرایط مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مدفون شده و خبر خوب اینکه پس از بهبودی شاهد تغییرات مثبت اساسی در نگرش‌ها، احساسات، ارزش‌ها، انگیزه‌ها، روابط و سبک زندگی فرد مبتلا به ADD هستیم. گویی فرد تاکنون زندگی را حتی با حواس پنج‌گانه‌اش لمس نکرده باشد و به‌دلیل ناامنی‌های درونی زیاد قادر نبوده واقعیت‌ها را بر مبنای واقعیت ببیند.
ماته در این کتاب، بار روانی تقصیر تحمیل‌شده به والدین را از دوش آن‌ها برداشته و با ذکر مثال‌ها و نمونه‌های درمانی مختلف به ما نوید می‌دهد که فرد ADD می‌تواند قربانی ژن‌ها، تجارب اولیه‌ی زندگی و ناامنی‌های ناشی از شرایط مختلف محیطی نباشد و در تولد دیگری با «خود، آدم‌ها و دنیای پیرامون» به صلح برسد و نیاز نباشد به انواع سازوکارهای دفاعی پناه ببرد تا آرام بگیرد.
گابور ماته یک پزشک بازنشسته است که پس از 20 سال تجربه‌ی خانوادگی و مراقبت‌های درمانی، به‌طور گسترده با بیمارانی کار کرد که به‌دلیل اعتیاد به مواد مخدر و بیماری‌های روانی دچار مشکل شده بودند. دکتر ماته نویسنده‌ی چهار کتاب پرفروش است که به بیش از بیست زبان دنیا ترجمه شده‌اند؛ همچنین سخنرانی مشهور و بین‌المللی است که به‌دلیل تخصصش در زمینه‌ی اعتیاد، تروما، رشد کودکی و رابطه‌ی استرس و بیماری بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کتاب او در مورد اعتیاد، جایزه‌ی هوبرت ایوانز را برای بهترین اثر ادبیات غیرداستانی دریافت کرد. همچنین به‌خاطر فعالیت‌های پزشکی و نویسندگی موفقیت‌آمیز خود، نشان کانادا (معادل MBE) کشورش و جایزه‌ی Civic Merit Award را در زادگاهش ونکوور کسب کرده است.
کتاب‌های او عبارت‌اند از: «ذهن فروپاشیده»، «وقتی بدن میگوید نه»، «از فرزندان خود مراقبت کنید: چرا والدین باید مهم‌تر از همسالان فرزندانشان باشند» و «در قلمرو ارواح گرسنه: برخورد جدی با اعتیاد»
قسمتی از کتاب ذهن فروپاشیده:
در اوایل زندگی، انعطاف‌پذیری و پاسخگویی مغز انسان به شرایط متغیر، آن‌قدر زیاد است که نوزادانی که در زمان تولد، یک سمت مغزشان آسیب می‌بیند، حتی اگر یک نیمکره‌ی کامل را از دست بدهند ممکن است این کمبود را جبران کنند. نیمه‌ی دیگر به گونه‌ای رشد می‌کند که این کودکان بتوانند حرکات صورت تقریباً متقارن و لنگی متوسط یا خفیفی داشته باشند. با افزایش سن، انعطاف‌پذیری کاهش می‌یابد اما هرگز به‌طور‌کامل از بین نمی‌رود. سازگاری عصبی حتی در بزرگسالی ممکن است در بهبودی خیلی از افراد پس از سکته دیده شود. در یک حادثه عروق مغزی یا سکته‌ی مغزی، بافت مغز معمولاً به‌دلیل خون‌ریزی از بین می‌رود. هرچند سلول‌های عصبی‌ای که مرده‌اند دوباره زنده نمی‌شوند، غالباً بیمار طی هفته‌ها یا ماه‌ها می‌تواند دوباره از عضوی که براثر سکته فلج شده استفاده کند؛ مدارهای جدید شکل گرفته و اتصالات جدید ایجاد شده‌اند. فرانسین بنز، پزشک و عصب‌شناس، می‌نویسد: «در شرایط عادی ممکن است رشد یکی از ویژگی‌های مغز در طول زندگی باشد.» یکی از راه‌های تغییر مدارهای عصبی تقویت یا تضعیف سیناپس‌ها و اتصالات بین سلول‌های عصبی است.
آنتونیو داماسیو متخصص مغز و اعصاب و عصب‌شناس میگوید: «از آنجایی که تجربیات مختلف باعث می‌شود قدرت سیناپسی در درون و در خیلی از سیستم‌های عصبی متفاوت باشد، تجربه طراحی مدارها را شکل می‌دهد. در نتیجه، طراحی مدارهای مغز همچنان در حال تغییر است. مدارها نه‌تنها نتایج تجربه‌ی اول را دریافت می‌کنند بلکه به‌طور مکرر انعطاف‌پذیر و با تداوم تجربه قابل تغییرند.
قدرت سیناپس‌ها تحت تأثیر عوامل زیادی است: از جمله دفعات استفاده یا عدم استفاده از آن‌ها، یا ترکیب شیمیایی بدن از یک موقعیت به موقعیتی دیگر. مدارها همچنین توسط مدارهای دیگری که ممکن است در عملکرد آن‌ها اختلال ایجاد کند یا به آن‌ها کمک کند، ضعیف یا تقویت می‌شوند. ما این را در اختلال کمبود توجه می‌بینیم؛ زمانی‌که کودکی می‌تواند به موضوعی در یک نوع محیط توجه کند، اما نمی‌تواند روی همان موضوع در محیط دیگر تمرکز کند. این موقعیت ADD منعکس‌کننده‌ی ورودی احساسات است که نقش قدرتمندی در توجه دارند.
همان‌طور که می‌دانیم در ADD قشر مغز به اندازه‌ی کافی کنترل قوی بر مراکز برانگیختگی و تولید احساسات در نواحی تحتانی مغز اعمال نمی‌کند. دکتر بنز اشاره می‌کند که پیوندهای مهم بین قشر مغز و این مراکز عاطفی همچنان تا اواخر دهه‌ی ششم به بلوغ می‌رسند. این نشان می‌دهد رفتار انسان ممکن است حداقل تا حدی شامل یکپارچگی پیش‌رونده‌ی شناخت با احساسات باشد. ادغام شناخت با احساسات، همان ادغام فرایند درمان در ADD است و فقدان آن زمینه‌ساز پراکندگی ذهن ADD است.