مادران سمی و آسیب‌های وارده به دختران/ یک راهنمای کاربردی

کتاب مادران سمی نوشته سوزان فوروارد با زیر عنوانِ راهنمای کاربردی برای کمک به دخترانی که در دامان مادری خودشیفته، منفعل، افسرده، سلطه‌جو، کمال‌طلب و متوقع پرورش یافته‌اند، به همت نشر لیوسا منتشر شده است. دخترها معمولا از مادرشان شکایت نمی‌‌‌کنند تا مبادا از جانب دیگران مورد قضاوت، شماتت یا نصیحت قرار گیرند و به قدرنشناسی متهم شوند. اما برخلاف باور رایج، بهشت زیر پای همه‌ی مادران نیست. صرفا فرزندآوری، هیچ زنی را یک شبه به مادری دانا و شایسته تبدیل نمی‌کند. مطب روان‌درمانگران مملو از مراجعانی است که به شدت از مادرِ خود آسیب روحی یا جسمی دیده‌اند. سوزان فوروارد در این کتاب با ذکر مثال‌هایی واقعی به تحلیل و شناخت مادرانی می‌پردازد که به شیوه‌های مختلف به فرزندشان آسیب می‌رسانند و راه‌حل‌هایی کاربردی و عملی را که در مطب به بیمارانش ارائه می‌دهد، با خوانندگانش در میان می‌گذارد. در صورت فقدان ارتباط سالم و عهد و پیمان مادر و فرزندی، زن امروز که زمانی دختری در دستان مادری بی‌محبت بوده، برای باقی عمرش در وادی سردرگمی و حرمان سرگردان و کلافه خواهد بود. سوزان فوروارد می‌‌گوید: تخصص من همواره انداختن نوری بر تاثیر رفتارهای غلط در دیگران بوده است. گاه همسران یا والدین و فرزندان، از منظر بیرونی زوجی شاد و خوشبخت یا والد و فرزندی پر مهر و کامل به نظر می‌رسند در حالی که در واقعیت بدین گونه نیست. بعد از نگارش والدین سمی، تصورم بر این بود تمام آنچه را باید در مورد والدین و فرزندان بگویم، در آن کتاب گفته‌ام. اما هر چه جلوتر رفتم، تعداد بالای مراجعه‌ی دخترانی که در دامان مادری نامهربان و بی محبت بزرگ شده بودند و باز کردن زخم‌هایی که بر اثر این رابطه با خود به جلسات درمان می‌آوردند، باعث شد متوجه شوم که اگر بخواهم در این زمینه یک به یک با این دست از زنان صحبت کنم که با زنجیرهایی نامرئی اسیر آثار و صدمات ناشی از زندگی با چنین مادرانی هستند، تعداد این گفت‌وگوها و جلسات به میلیون‌ها خواهد رسید.

قسمتی از کتاب دختران سمی:

درست شبیه لاک‌پشت‌های دریایی که در شن‌های ساحل تخم‌گذاری می‌کنند و سپس خود به دریا باز می‌گردند، برخی مادرها تقریبا به محض اینکه دختری به دنیا می‌آورند، از لحاظ عاطفی ناپدید می‌شوند. شاید از نظر فیزیکی حضور داشته باشند، اما در واقع نسبت به دخترشان سرد و خشک و برای او غیرقابل دسترس هستند، گویی بیشتر به امور مربوط به خود مشغولند. خودمحوری ویژگی تقریبا تمام مادرانی است که تا کنون در موردشان صحبت کردیم. اما مادرانی که به آنها می‌پردازیم، در پایین‌ترین قسمت این طیف قرار می‌گیرند، به طوری که حتی پیش‌پاافتاده‌ترین و حیاتی‌ترین نیازهای عاطفی و گاه جسمی فرزند خود را نادیده می‌انگارند. آنها به قدری به نیازهای فرزند خود بی‌توجه هستند که انسان به شک می‌افتد که آیا وابستگی بین مادر و فرزند جزیی از غرایز مادری است؟ چنین زنانی با فرزند خود همچون شیء رفتار می‌کنند. فرزند خود را سرزنش می‌کنند یا او را مسئول ناکامی‌هایشان می‌دانند و از هر نوع ابراز محبتی به او خودداری می‌کنند. در نمونه‌های افراطی می‌بینیم که حتی از او در مقابل متجاوزان یا سوءاستفاده‌کنندگان محافظت نمی‌کنند یا حتی خودشان، او را مورد بدرفتاری‌های روحی و جسمی قرار می‎دهند. چنین مادرانی که از لحاظ عاطفی فرزندان خود را رها کرده‌اند، آنا را زیر پا له یا اسرارشان را فاش می‌کنند، در اصل فقط به اسم مادر هستند و دخترانی از خود به جای می‌گذارند که هراسان، خشمگین و تشنه‌ی محبت هستند و تا آخر عمر تلاش می‌کنند تا بلکه راه‌شان را بیابند. مادران سمی را مینا فتحی ترجمه کرده و کتاب حاضر در ۳۳۶ صفحه رقعی با جلد نرم و قیمت ۵۱ هزار تومان چاپ و روانه کتابفروشی‌ها شده است.